ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ

Τα μανιτάρια αποτελούν μια μικρή μόνο κατηγορία στην τεράστια "οικογένεια" των μυκήτων. Τα μανιτάρια και γενικότερα οι μύκητες αποτελούν μια πολυάριθμη ομάδα οργανισμών που κατατάσσονται στα φυτά. Παρουσιάζουν όμως σημαντικές διαφορές τόσο από τα πράσινα φυτά, όσο και από τα φύκη και τα βακτήρια, με αποτέλεσμα να ταξινομούνται σήμερα σ' ένα τρίτο βασίλειο, ανάμεσα στο φυτικό και το ζωικό.

Οι μύκητες στερούνται χλωροφύλλης και αδυνατούν να συνθέσουν οργανικές ενώσεις. Είναι ετερότροφοι οργανισμοί που παίρνουν τις απαραίτητες οργανικές ενώσεις από ζωντανούς ή νεκρούς οργανισμούς. Δηλαδή δεν παράγουν από μόνοι τους ενέργεια, όπως τα φυτά, τα οποία μέσω της φωτοσύνθεσης μετατρέπουν την ηλιακή ενέργεια σε χημική και την αποθηκεύουν με τη μορφή αμύλου. Οι μύκητες προσλαμβάνουν την απαιτούμενη ενέργεια από το περιβάλλον τους με διάφορους τρόπους, ανάλογα με το είδος τους. Τα περισσότερα μανιτάρια όπως και πολλοί άλλοι μύκητες αποσυνθέτουν μαζί με τα βακτήρια τα νεκρά φυτικά υπολείμματα του εδάφους (πεσμένα φύλλα και κλαδιά). Ονομάζονται σαπροφυτικοί μύκητες και με την αποσύνθεση που επιτελούν, οι πολύπλοκες οργανικές ενώσεις των υπολειμμάτων διασπώνται σε απλούστερες ουσίες, που απορροφώνται από τους μύκητες και μπαίνουν ξανά στον κύκλο της έμβιας ύλης.

Τα μανιτάρια συμβάλλουν ουσιαστικά στην οικονομία της φύσης. Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η συμμετοχή τους στην ισορροπία του κύκλου του άνθρακα και των ανόργανων αλάτων. Εκτιμάται πως, αν σταματούσε η διαδικασία της ανακύκλωσης στην οποία τα μανιτάρια παίζουν πρωτεύοντα ρόλο, ο πλανήτης θα μετατρέπονταν σύντομα σε ένα απέραντο νεκροταφείο ζώων και φυτών.

Παγκόσμια έχουν βρεθεί και περιγραφεί μέχρι σήμερα περίπου 72.000 είδη μυκήτων, ενώ πιστεύεται ότι στη φύση υπάρχουν περισσότερα από 1.500.000 είδη. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 95% των ειδών παραμένουν άγνωστα. Η βιοποικιλότητα των μυκήτων στον ελληνικό χώρο είναι ακόμα λιγότερο γνωστή, αν και από τα υπάρχοντα δεδομένα φαίνεται ότι είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Μερικές περιοχές της Ελλάδας είναι εντελώς ανεξερεύνητες από μυκητολογική άποψη και άλλες έχουν ερευνηθεί σε περιορισμένη κλίμακα.

Τα μανιτάρια αποτελούν νόστιμη και θρεπτική τροφή, αλλά χρειάζεται προσοχή, επειδή ορισμένα από αυτά είναι δηλητηριώδη και ισχυρά παραισθησιογόνα.